Leszcz (abramis brama L) Rodzina: karpiowate (cyprinidae)

 

Występowanie: leszcz jest gatunkiem powszechnie występującym w polskich wodach, jeziorach, zb. zaporowych, rzekach średnich nizinnych, rzekach wielkich nizinnych, nie występuje jedynie w rzekach górskich oraz zimnych potokach. Ulubiojne miejscówki tej ryby to słabo zasolone wody strefy przyujściowej o słabym nurcie i mulistym dnie. 

Morfologia: leszcz ma bardzo mocno bocznie ścieśnione ciało, wysokie w stosunku do długości; płetwa ogonowa głęboko, chorągiewkowato wcięta; głowa mała z wysuwaną paszczą skierowaną ukośnie ku dołowi. Kolor grzbietu jest ołowiany, bądź czarny z charakterystycznym zielonym połyskiem. Boki są zdecydowanie jaśniejsze, metaliczne, a brzuch biały i perłowy (u starszych okazów raczej złocisty). Płetwy nieparzyste ciemnoszare; parzyste jasnoszare. 

Żerowanie: można go spotkać w okolicach pokładów dennych osadów, gdzie poszukuje larw owadów, skorupiaków, mięczaków iskąposzczetów. Generalnie pokarm tej ryby stanowią właśnie drobne zwierzęta wodne zalegające w mule. 

Rozmnażanie: tarło leszcza trwa od maja do czerwca, gdy temperatura wody przekracza 15 stopni C. Na tarliskowych płyciznach leszcze zbierają się w ogromne stada. Są w tym czasie jak odrętwiałe. Nie żerują, słabo reagują na bodźce zewnętrzne, tracą swoją zwykłą ostrożność i płochliwość. W okresie tarła samica składa ok. 300 000 jaj w płyciznach porośniętych roślinami wodnymi. W tym czasie na ciele samców pojawia się silna wysypka tarłowa. Ikra o wyraźnie żółtym kolorze i średnicy 1,5 mm przykleja się do wodnych roślin. Wylęg trwa od 3 do 12 dni. Dojrzałość płciową leszcz uzyskuje w 3-4 roku życia. 

 Leszcz okres ochronny: nie ma

 Leszcz wymiar ochronny: nie ma

 Leszcz dobowy limit połowu: nie ma

 Leszcz rekord Polski: 6,9 kg (Wiadomości Wędkarskie), 76 cm – 2007 (Wędkarski Świat)

Okoń (perca fluviatilis, L) Rodzina: okoniowate (percidae)
 

Występowanie: stawy i wyrobiska, jeziora, zb. zaporowe, rzeki górskie, rzeki średnie nizinne, rzeki wielkie nizinne, płytkie wody przybrzeżne Bałtyku.

Morfologia: okonie ryby mają ciało wyraźnie wygrzbiecone i pokrywają je drobne, ostre łuski, zachodzące na siebie dachówkowato i bardzo głęboko osadzone w kieszeniach skórnych. Maleńkie ząbki na ich zewnętrznej stronie nadają jego ciału charakterystyczną szorstkość w dotyku. Kości pokrywy skrzelowej posiadają ostry kolec, którym możemy boleśnie się ukłuć. Grzbiet okonia jest najczęściej ciemnoturkusowy, boki zielonożółte, układa się na nich prostopadle od pięciu do dziewięciu charakterystycznych ciemnych smug. 

Żerowanie: narybek początkowo odżywia się planktonem, później organizmami bezkręgowymi, a w momencie gdy najbardziej żarłoczne osobniki w stadzie młodych okoni, żyjących w trudnych warunkach, osiągają odpowiednie rozmiary (10-15cm), natychmiast zaczynają odżywiać się mniejszymi od siebie rybami. Nie gardzą przy tym przedstawicielami własnego gatunku. Jeżeli w danym zbiorniku występują już cierniki, to wtedy one stanowią główną zdobycz młodych drapieżców. Niektóre okonie, mające dziesięć do dwunastu centymetrów długości, są już prawdziwymi rybami drapieżnymi. Z drugiej jednak strony ciągle jeszcze potrafią zaspokajać głód, ryjąc w mule lub zawzięcie polując na ośliczki. 

 Rozmnażanie: dojrzałość płciową okoń osiąga w trzecim roku życia. W kwietniu i maju, gdy woda osiągnie temperaturę około 6°C, samica składa około trzydziestu tysięcy ziaren ikry, która układa się na podwodnej roślinności w formie charakterystycznych, długich na 2 metry taśm. Ikra okoni składana jest w płytkich i przeważnie silnie zarośniętych miejscach. Podczas upalnych miesięcy letnich, gdy stada okoni osiągają dojrzałość płciową, zaczynają przystępować do tarła. Świeżo wykluty narybek już w pierwszym roku swojego życia może osiągnąć długość 6, a nawet 8 centymetrów. Jeżeli rok po roku następują po sobie upalne lata, to wkrótce liczebność populacji tych ryb staje się tak wielka, że dla wielu z nich zaczyna brakować pożywienia. Cały dostępny pokarm naturalny błyskawicznie znika w milionach pysków wiecznie głodnych garbusów wielkości dłoni. W tym właśnie momencie niektóre okonie zaczynają odczuwać nieodpartą chęć kanibalizmu i przestawiają się na pokarm złożony wyłącznie z osobników własnego gatunku. Z punktu widzenia psychiki człowieka jest to odrażający proceder, jednak matka natura wie co robi. Dzięki kanibalizmowi, rozrośnięta populacja okoni szybko przerzedza się. Równowaga zostaje zachowana.

 Okoń okres ochronny: nie ma

 Okoń wymiar ochronny: 15 cm za wyjątkiem wód ujętych w Informatorze wód krainy pstrąga i lipienia

 Okoń dobowy limit połowu: nie ma

 Okoń rekord Polski: 2,65 kg (Wiadomości Wędkarskie), 55 cm – 2005 r. (Wędkarski Świat)

Sandacz (lucioperca lucioperca L) Rodzina: okoniowate (percidae)

Sum (silurus glanis L) Rodzina: sumowate (siluridae)
 

Występowanie: sum występuje w jeziorach, zb. zaporowych, rzekach średnich nizinnych, rzekach wielkich nizinnych.

Morfologia: sum charakteryzuje się przede wszystkim dużą, szeroką i spłaszczoną głową z obszerną paszczą uzbrojoną na brzegach w gęste, liczne i drobne ząbki. Jednak najbardziej zwracają uwagę wąsy suma: dwa najdłuższe, ruchome, wyrastają na szczęce górnej i sięgają aż do płetw piersiowych, cztery krótsze znajdują się na żuchwie. Sum ma nagie ciało, z boków lekko ścieśnione, grzbiet ciemny, oliwkowozielony, brzuch biały, na bokach nieregularne ciemnobrunatne plamy. 

Żerowanie: sumy ryby nie polują tak jak szczupak, sandacz czy okoń według jednej, wrodzonej metody. Czasami jak przysłowiowa burza sum wpada w stado białej ryby i chwyta co popadnie, kiedy indziej w świetle księżyca nie daruje nawet samotnej rybce przepływającej w pobliżu jego stanowiska, nierzadko uderzając potężnym ogonem w ławicę białorybu, po czym wyjada ogłuszone rybki. Mniejsze sumy potrafią też niczym sandacze uganiać się za sporymi płociami czy leszczami. 

 Rozmnażanie: sum osiąga dojrzałość płciową między trzecim, a szóstym rokiem życia, przy temperaturze wody 18C, co dla naszych wód oznacza okres od maja do czerwca, a nawet lipca, sum odbywa tarło. Wypływa wtedy z głębokich toni i niewielkimi stadami ciągnie na rzeczne mielizny o silniejszym prądzie, a w jeziorach ku wygrzanym brzegom. Najpierw 3-4 samce „zalecają” się do jednej samicy – trwa swoista pogoń za „narzeczoną”. Niektórzy obserwatorzy twierdzą nawet, że samica przyzywa wtedy samców „kwokaniem”, przypominającym nieco rechotanie żab. Sum składa ikrę (średnicy 2,0-2,5mm) na podłożu roślinnym, na głębokości 40-50cm. Po 7-10 dniach z ikry wykluwają się małe sumy, które przez pierwsze dni pozostają w gnieździe, żywiąc się drobinami iłu i wodnych roślin. Później stopniowo odpływają w różnych kierunkach, co zbiega się często z opadaniem wód wiosennego przyboru. Młode sumy początkowo rosną bardzo szybko i po 30-40 dniach osiągają już długość ciała dochodzącą do 15cm, po 4-5 miesiącach ważą 400-600g, a przez pierwsze 5 lat ich waga podwaja się mniej więcej co roku tak, że 3-letni drapieżnik waży 2-2,5kg i mierzy 70cm, 4-letni osiąga już ciężar 4-5kg, a 5-letni - 8-9kg.

 Sum okres ochronny: 1 listopada do 30 czerwca* w rzece Odrze od ujścia rzeki Warty do granicy z wodami morskimi od 1 grudnia do 31 maja.

 Sum wymiar ochronny: 70 cm

 Sum dobowy limit połowu: 1 szt.

 Sum rekord Polski: 245 cm i 102 kg (Wiadomości Wędkarskie) – 21-08-2009r.